10/02/2025
Το ελληνικό οικοσύστημα startup αναπτύσσεται σε άνευ προηγουμένου ρυθμό, σημειώνοντας ρεκόρ νέων επιχειρήσεων το 2024. Καθώς ο Πρωθυπουργός, Κυριάκος Μητσοτάκης χαρακτήρισε τη χρονιά «ορόσημο» για τον επιχειρηματικό τομέα, αξίζει να εξετάσουμε τι οδήγησε σε αυτήν την άνοδο και τι μπορούν να μάθουν άλλες οικονομίες από την προσέγγιση της Ελλάδας.
Σύμφωνα με δεδομένα από το Γενικό Εμπορικό Μητρώο και την Κεντρική Ένωση Επιμελητηρίων Ελλάδας, 63.000 νέες επιχειρήσεις ιδρύθηκαν το 2024, μια αύξηση της τάξεως του 11% από τις 58.000 που προστέθηκαν στο μητρώο το 2023. Αυτή η τάση έχει εκτοξεύσει την αξίας του startup οικοσυστήματος της χώρας στα $8.2 δις, εδραιώνοντας την Ελλάδα ως ένα από τα σημαντικότερα κέντρα χρηματοδότησης επιχειρηματικού κεφαλαίου στη νοτιοανατολική Ευρώπη.
Συγκρίνοντας πρόσφατες τάσεις, ο αριθμός νέων startups το 2020 ήταν 42.000. Αυτό σημαίνει πως η Ελλάδα έχει καταγράψει μια αξιοσημείωτη αύξηση της τάξεως του 50% σε μόλις τέσσερα χρόνια. Η επιχειρηματική δραστηριότητα όχι μόνο επανέρχεται σε επίπεδα προ κρίσης, αλλά δείχνει και σταθερή ανάπτυξη. Σε αντίθεση με κάποιες ευρωπαϊκές αγορές, όπως αυτή της Γαλλίας, η οποία έχει καταγράψει πτωτική πορεία στη σύσταση νέων επιχειρήσεων, η Ελλάδα αψηφά τις προσδοκίες και επιδεικνύει σημαντική ανάπτυξη. Η θετική τάση ξεπερνά τη δημιουργία νέων επιχειρήσεων. Ο αριθμός εταιρειών που κλείνουν έπεσε στο 11% πέρυσι, υποδεικνύοντας πως η Ελλάδα όχι μόνο φροντίζει τις startup εταιρείες αλλά υποστηρίζει και τη μακροβιότητα και επιτυχία τους.
Ένας από τους καταλυτικούς παράγοντες πίσω από την επιτυχία των ελληνικών startups είναι η ικανότητά της χώρας να προσελκύσει ξένες επενδύσεις. Μόνο το 2024, 156 ξένοι επενδυτές συμμετείχαν σε ελληνικούς γύρους χρηματοδότησης. Η κυβέρνηση έχει προωθήσει ενεργά τις ξένες επενδύσεις μέσα από κίνητρα όπως οι golden visa και φοροαπαλλαγές, δημιουργώντας ένα φιλικό προς τις επιχειρήσεις περιβάλλον. Αξιοσημείωτα, 36% των ξένων επενδυτών στην Ελλάδα πέρυσι προέρχονται από τις ΗΠΑ, υπογραμμίζοντας την αναπτυσσόμενη διεθνή απήχηση της χώρας.
Η πρωτοβουλία της κυβέρνησης, «Elevate Greece», έχει παίξει κομβικό ρόλο σε αυτήν τη μεταμόρφωση. Προσφέροντας στοχευμένη υποστήριξη και διεθνή ορατότητα σε startups, το πρόγραμμα έχει καλλιεργήσει ένα οικοσύστημα το οποίο προωθεί την καινοτομία. Πλέον, επιχειρηματίες και επενδυτές βλέπουν την Ελλάδα ως μια υποσχόμενη αγορά και όχι ένα ρίσκο, υποδεικνύοντας μια σημαντική μετατροπή στην οικονομική θέση της χώρας.
Η πρωτοβουλία της κυβέρνησης, «Elevate Greece», έχει παίξει κομβικό ρόλο σε αυτήν τη μεταμόρφωση. Προσφέροντας στοχευμένη υποστήριξη και διεθνή ορατότητα σε startups, το πρόγραμμα έχει καλλιεργήσει ένα οικοσύστημα το οποίο προωθεί την καινοτομία. Πλέον, επιχειρηματίες και επενδυτές βλέπουν την Ελλάδα ως μια υποσχόμενη αγορά και όχι ένα ρίσκο, υποδεικνύοντας μια σημαντική μετατροπή στην οικονομική θέση της χώρας.
Η χρηματοδότηση επιχειρηματικού κεφαλαίου στην Ελλάδα αυξήθηκε κατά 32% το 2024, φτάνοντας τα $400 εκατομμύρια. Ένα σημαντικό ποσοστό, 33%, κατευθύνθηκε προς startups με βάση τεχνολογίες AI, υπογραμμίζοντας τον ρόλο του τεχνολογικού τομέα στην οικονομική στρατηγική της χώρας. Σημαντικοί διεθνείς επενδυτές έχουν παρακολουθήσει αυτήν την πορεία, με τη Sequoia να στηρίζει το Reflection AI, τον Andreessen Horowitz να επενδύει στα Kaedim and Pantheon AI και το Alibaba να χρηματοδοτεί το Connectly. Πέρα από τη χρηματοδότηση startup εταιρειών, η Ελλάδα επίσης βίωσε μία από τις μεγαλύτερες αποκτήσεις στην Ευρώπη για το 2024. Η Cadence, από τις ΗΠΑ, απόκτησε την ελληνική τεχνολογική εταιρεία BETA CAE για $1.2 δις, ενισχύοντας την ανάπτυξη της φήμης της χώρας ως ένα κέντρο για τεχνολογικά εγχειρήματα υψηλής αξίας. Αυτή η συμφωνία, σε συνδυασμό με την προώθηση της ψηφιακού μετασχηματισμού από την κυβέρνηση, επισημαίνει την αυτοπεποίθηση των επενδυτών για τον ελληνικό startup τομέα, παρά τις παγκόσμιες οικονομικές αβεβαιότητες.
Παρότι το ελληνικό startup οικοσύστημα ανθίζει, οι προκλήσεις παραμένουν. Η αρχική χρηματοδότηση συνεχίζει να αποτελεί εμπόδιο, ενώ οι ρυθμιστικοί φραγμοί μπορούν να καθυστερήσουν την ανάπτυξη επιχειρήσεων. Η ενίσχυση της ισότητας και της διαφορετικότητας στο τοπίο startup μπορεί να ξεκλειδώσει περαιτέρω αναξιοποίητες δυνατότητες και να οδηγήσει σε βιώσιμη ανάπτυξη. Ωστόσο, η πολιτική και οικονομική σταθερότητα της χώρας, ενισχυμένη από δύο συνεχόμενες θητείες της κυβέρνησης της Νέας Δημοκρατίας, έχει αναδιαμορφώσει τις οικονομικές προοπτικές της. Το διεθνές ενδιαφέρον και οι εισφορές κεφαλαίου σε ελληνικές startup εταιρείες, υποδεικνύουν πως το οικοσύστημα ωριμάζει, συγκεντρώνοντας περισσότερο από $1 δις σε νέο κεφάλαιο ετησίως. Μόλις μια δεκαετία πριν, μια τέτοια επιτυχία φάνταζε απίθανη, αλλά σήμερα, η Ελλάδα βρίσκεται σταθερά στον παγκόσμιο χάρτη επιχειρηματικότητας. Κοιτάζοντας το μέλλον, οι προοπτικές οικονομικής ανάπτυξης της Ελλάδας παραμένουν ισχυρές. Οι αναλυτές προβλέπουν ανάπτυξη 2,3% στον ΑΕΠ το 2025, μέσω εξαγωγών, επενδύσεων και ιδιωτικής κατανάλωσης. Η ψηφιακή οικονομία αναμένεται να παίξει κομβικό ρόλο σε αυτήν την ανάπτυξη, εδραιώνοντας περαιτέρω τη θέση της Ελλάδας ως ένας δυναμικός παίκτης στο ευρωπαϊκό startup τοπίο.
Ξένοι επενδυτές, σταθερότητα, τυποποίηση και ρυθμιστική συμμόρφωση αποτελούν παράγοντες-κλειδιά κατά την κατανομή κεφαλαίων. Η Ελλάδα έχει επιδείξει την ικανότητα να ανταποκριθεί σε αυτά τα κριτήρια, δημιουργώντας ένα ευνοϊκό επιχειρηματικό περιβάλλον, όχι μόνο εντός των συνόρων της αλλά και σε μια ευρύτερη περιοχή. Διατηρώντας ρυθμό και ρυθμίζοντας υπάρχουσες προκλήσεις, η χώρα έχει τη δυνατότητα να ξεκλειδώσει ακόμα μεγαλύτερες ευκαιρίες, τόσο για επιχειρηματίες όσο και για επενδυτές. Καθώς η Ελλάδα συνεχίζει να εδραιώνεται ως ένα κέντρο startup σε ανοδική πορεία, η προσέγγισή της αποτελεί μια ιστορία επιτυχίας, την οποία μπορούν να μελετήσουν άλλα έθνη τα οποία προσπαθούν να προωθήσουν την καινοτομία και οικονομική ανθεκτικότητα σε ένα εξελισσόμενο παγκόσμιο τοπίο.
Αρθογραφεί η Χριστίνα Γεωργάκη – Αρχική δημοσίευση στο EU-Startups