Άδειες διαμονής στελεχών αλλοδαπών εταιρειών εγκατεστημένων και επιστημονικού προσωπικού υψηλής εξειδίκευσης στην Ελλάδα: Κινητήρια Δύναμη για Παγκόσμιες Επενδύσεις

H χώρα μας, σημειώνοντας πρωτοφανή αλματώδη εξέλιξη στην οικονομική της πορεία τα τελευταία χρόνια, κατόρθωσε να εισέλθει δυναμικά και στον παγκόσμιο χάρτη των Άμεσων Ξένων Επενδύσεων. Στο γεγονός αυτό συντέλεσε ουσιαστικά και η σύγχρονη προσέγγιση στις φορολογικές και μεταναστευτικές πολιτικές, αναδεικνύοντας την Ελλάδα ως μία ακόμα πιο ελκυστική επιλογή για επιχειρήσεις με βασική εγκατάσταση εκτός της Ε.Ε., οι οποίες σχεδιάζουν τη διεύρυνση της οικονομικής δραστηριότητάς τους στον Ευρωπαϊκό χώρο.

Συγκεκριμένα, στο σύγχρονο, διαρκώς μεταβαλλόμενο, διεθνές επιχειρηματικό περιβάλλον, η Ελλάδα παρουσιάζει μια προοδευτική νομοθεσία που προωθεί την ίδρυση υποκαταστημάτων εταιρειών με κύρια εγκατάσταση σε τρίτες, μη κοινοτικές χώρες. Σύμφωνα με το άρθρο 17 παρ. 1α του Ν. 4251/2014 (Κώδικας Μετανάστευσης), πολίτες τρίτων χωρών μπορούν να αποκτήσουν άδεια διαμονής στην Ελλάδα ως μέλη διοικητικών συμβουλίων, μέτοχοι, διαχειριστές, νόμιμοι εκπρόσωποι, και άλλα ανώτατα διευθυντικά στελέχη ημεδαπών υποκαταστημάτων και θυγατρικών εταιρειών αλλοδαπών νομικών προσώπων, που ασκούν νόμιμα εμπορική δραστηριότητα στην Ελλάδα.

Αυτή η νομοθετική διάταξη και ειδικότερα η ίδρυση υποκαταστήματος αλλοδαπής εταιρείας στην Ελλάδα αποδεικνύεται ιδιαιτέρως σημαντική για αλλοδαπές εταιρείες που επιθυμούν να δραστηριοποιηθούν στην ελληνική αγορά. Κι αυτό διότι, με τον τρόπο αυτό, δίνεται η ευκαιρία σε αλλοδαπά νομικά πρόσωπα να δραστηριοποιούνται στην ελληνική επικράτεια, ενώ παράλληλα οι διαχειριστές ή νόμιμοι εκπρόσωποι αυτών αποκτούν δικαίωμα διαμονής και εργασίας στη χώρα και ελεύθερη μετακίνηση στον χώρο Schengen. Παράλληλα, δεν υφίσταται κανένας περιορισμός στο ύψος της επένδυσης που θα πραγματοποιήσει η μητρική εταιρεία για την ίδρυση της Ελληνικής θυγατρικής της. Με τον τρόπο αυτό η μητρική εταιρεία διαθέτει απόλυτη ευελιξία στον καθορισμό του επιχειρηματικού της σχεδίου χωρίς εκ του νόμου οικονομικούς περιορισμούς, ενώ δύναται να βελτιστοποιήσει τη διαχείριση του ανθρώπινου δυναμικού της, εκμεταλλευόμενη τον ιδιαίτερα ευέλικτο τρόπο χορήγησης αδειών διαμονής στα στελέχη της. Επίσης, για την ανανέωση των εν λόγω αδειών παραμονής, δεν υπάρχει κάποια οικονομική προϋπόθεση για τον κύκλο εργασιών της μητρικής εταιρείας ή του υποκαταστήματος.

Τέλος, ένα από τα βασικά πλεονεκτήματα αυτού του μηχανισμού είναι η μη αναγκαιότητα ίδρυσης νέας ελληνικής εταιρείας, η οποία σύμφωνα με τις ρυθμίσεις του Κώδικα Μετανάστευσης, συνοδεύεται για την απόκτηση άδειας διαμονής των στελεχών της από την προϋπόθεση απασχόλησης τουλάχιστον 25 εργαζομένων. Αφού λοιπόν ολοκληρωθεί η διαδικασία ίδρυσης του υποκαταστήματος της αλλοδαπής εταιρείας στην Ελλάδα, τα άτομα που κατέχουν τις προαναφερόμενες θέσεις (μέλη διοικητικών συμβουλίων, διαχειριστές, νόμιμοι εκπρόσωποι και ανώτατα διευθυντικά στελέχη) έχουν το δικαίωμα να υποβάλουν αίτηση για τη χορήγηση εθνικής θεώρησης εισόδου (Visa-Τύπου D). Με το συγκεκριμένο είδος θεώρησης, επιτρέπεται η είσοδός τους στην Ελλάδα, συνοδευόμενοι φυσικά από τα μέλη της οικογενείας τους, ενώ στη συνέχεια δικαιούνται να υποβάλουν αίτηση για την έκδοση άδειας διαμονής, η οποία ισχύει για διάστημα δύο ετών, ενώ στη συνέχεια ανανεώνεται ανά διετία.  Εν προκειμένω, αξίζει να σημειωθεί πως ο νέος Κώδικας Μετανάστευσης (Ν. 5038/2023) που μέλλεται να ισχύσει από 1η Απριλίου 2024, εισάγει νέες διαδικασίες και προϋποθέσεις για την είσοδο και διαμονή πολιτών τρίτων χωρών στην Ελλάδα, ειδικά όσον αφορά στην ως άνω προβλεπόμενη άδεια διαμονής.

Στην ουσία, καταργείται η άδεια διαμονής για μέλη διοικητικών συμβουλίων, μετόχους, διαχειριστές, νόμιμους εκπροσώπους και διευθυντικά στελέχη εταιρειών και στη θέση της εισάγεται μια νέα άδεια κατοικίας για επενδυτικούς λόγους. Οι κάτοχοι αυτής της άδειας παραμονής μπορεί να είναι είτε μέτοχοι μιας εγχώριας εταιρείας με καταβεβλημένο κεφάλαιο ή αξία μετοχής τουλάχιστον €500.000,00, είτε μέλη διοικητικών συμβουλίων, νομικοί εκπρόσωποι και διευθυντές (χωρίς αμοιβή) εγχώριων εταιρειών ή νομικοί εκπρόσωποι των υποκαταστημάτων των ξένων εταιρειών, οι οποίες έχουν περιουσιακά στοιχεία ή τζίρο τουλάχιστον €4.000.000. Αυτή η απαίτηση αναμένεται να συμβάλει στην ενίσχυση της ελληνικής οικονομίας, καθώς αναμένεται να προσελκύσει πλούσιους επενδυτές (High Net Worth Individuals) και διευθυντές επιχειρήσεων που θα συνεισφέρουν στην ανάπτυξη της χώρας.

Για όσους έχουν ήδη άδεια παραμονής ως εκτελεστικοί, μετά τη λήξη της, θα έχουν το δικαίωμα να την ανανεώσουν στην κατηγορία της άδειας παραμονής για μετακίνηση εντός εταιρείας ή για ειδικούς σκοπούς εργαζομένους ή για υψηλής εξειδίκευσης απασχόληση (EU Blue Card). Από τις παραπάνω επιλογές, η μετάβαση στην κατηγορία της άδειας παραμονής για υψηλής εξειδίκευσης εργασία είναι ενδιαφέρουσα για την οικονομία της χώρας μας. Όσον αφορά τη διαδικασία ανάκλησης εργαζομένων σε αυτήν την κατηγορία άδειας παραμονής, γίνεται μετά από έγκριση μέσω ειδικής διαδικασίας, στην οποία οι ενδιαφερόμενοι εργοδότες πρέπει να υποβάλουν αιτήσεις στις Αποκεντρωμένες Διοικήσεις των Περιφερειών για τη συγκεκριμένη κατηγορία εργασίας που αναζητούν, ακολουθούμενες από λεπτομερή έλεγχο από την Υπηρεσία Δημόσιας Απασχόλησης (ΔΥΠΑ) όσον αφορά την ύπαρξη εγχώριου εργατικού δυναμικού.

Αξίζει να σημειωθεί ότι τον Απρίλιο του 2023, δημοσιεύτηκε στην Εφημερίδα της Κυβέρνησης (Επίσημη Εφημερίδα Β’ 2189/3.4.2023) Κοινή Υπουργική Απόφαση, σύμφωνα με την οποία καθορίζεται ο μέγιστος αριθμός αδειών παραμονής για υπηκόους τρίτων χωρών για εργασία για τα έτη 2023 και 2024, με τον αριθμό των θέσεων για υψηλά εξειδικευμένους εργαζομένους να ορίζεται στις 600, σε σύγκριση με τις 292 θέσεις που προβλέπονταν στη σχετική Κοινή Υπουργική Απόφαση για τα έτη 2021-2022. Αυτή η επιλογή δεν αποτελεί μόνο έναν τρόπο διατήρησης της παρουσίας υψηλά εξειδικευμένου προσωπικού στη χώρα, αλλά αντικατοπτρίζει επίσης στη στρατηγική επιλογής ταλέντων με στόχο. Με την Ευρωπαϊκή Μπλε Κάρτα, η Ελλάδα επιδιώκει όχι μόνο να προσελκύσει αλλά και να διατηρήσει υψηλά εξειδικευμένους εργαζόμενους, ενισχύοντας την ανταγωνιστικότητα της χώρας στη διεθνή αγορά. Με αυτό τον τρόπο, η Ελλάδα αντιμετωπίζει την πρόκληση της διατήρησης του υψηλότερου επιπέδου δεξιοτήτων στην ανθρώπινη εργατική δύναμη της, προωθώντας την οικονομική ανάπτυξη και την καινοτομία.Συμπερασματικά, όλες οι προαναφερθείσες κατηγορίες άδειας παραμονής ενισχύουν την εικόνα της Ελλάδας ως προορισμός υποστήριξης και επένδυσης στο μέλλον. Η προαναφερόμενη νομοθεσία υπογραμμίζεται ως ένα κλειδί για τη δημιουργία ευκαιριών και την υποστήριξη της επιχειρηματικής δραστηριότητας στη χώρα μας.

Αρθογραφεί η Χριστίνα Γεωργάκη – Αρχική δημοσίευση στο Lawyer – The Business Magazine